پایان نامه كارشناسی ادبیات نمایشی با موضوع نظری:بررسی زبان در آثار نمایشی مرحوم علی حاتمی
و موضوع عملی:نگارش نمایشنامه آقادار نمایشنامه آقادار
مقدمه :
باغ همیشه گل خواهد داشت ، در نبودن این گل ، گل دیگری هست ، همانطور كه تو نخواهی بود و آدمهای دیگری خواهند آمد ، اینكه ما نباشیم چه تأسفی دارد ، حرف ، حرف بودن است ، روز ، روز توست ، طلسم به نام توست ، می شود طلسم را شكست ، می شود طلسم را شكست .در اغلب كتاب ها و پایان نامه ها دیده ام كه مقدمه ای می گذارند بنابراین نوشتن را با قسمتی از دیالوگ ماهیگیر در نمایشنامه ی حریر و ماهیگیر مرحوم علی حاتمی آغاز كردم تا مقدمه ی این رساله كه شاید تمام اندیشه چهار سال تحصیلم در آن است لبریز است یاد او باشد .حاتمی با وجود تمام بودنش ناتمام رفت ، او نماند همانند نمایشنامه هایش . مرگ او نیستی او نیست . مرگ او آغاز تولدیست .
او رفت اما فیلمهایش ماندند و به حیات خود ادامه دادند . حاتمی هنرمند نامدار ایرانی بود . هنرمندی كه نزدیك به سه دهه شاهد حضور كم و بیش پیوسته او در صحنه های نمایش بودیم او را به واسطه فیلم ها و سریالهایش می شناسند . اما او قبل از فیلمسازی و فیلمنامه نویسی ، كار خود را با نمایشنامه نویسی آغاز كرده است . نمایشنامه هایی كه با زبان خاص كمتر از آنها نام برده شده است او جزء آغازگران فرم خاصی از نمایشنامه نویسی ایران بود اما متأسفانه اگر امروزه در حضور دانشجوی تئاتر از نمایشنامه نویس بودن او سخن بگوئیم با دیده تعجب به این موضوع می نگرد .
هنر ایران او را به عنوان علی حاتمی فیلم ساز در حافظه خود ثبت كرده است ولی به راستی چرا نمایشنامه های او به اندازه ی فیلمهایش دیده و خوانده نشد . شاید علت این باشد كه حاتمی پای نمایشنامه ها و تجربه های تئاتری خود نماند و یا شاید هیچگاه جایی برای ثبت آثار خود نداشت . حاتمی در سالهای آخر عمر سعی در جمع آوری آثار خویش نمود تا بتواند همچون فیلمهایش در ذهن ها ثبت كند . در مورد حاتمی و آثار و زبان جذاب او هرچدر بگوئیم كم گفته ایم . حاتمی با اینكه نیست اما باقی ماند زیرا او زندگی را با بودن آغاز كرد .در پایان امید است كه این رساله مقبول طبع دوستان و علاقه مندان به آثار حاتمی قرار گیرد و باشد كه باقی بماند زیرا « حرف ، حرف بودن است » .
کلمات کلیدی:
ادبیات
نمایشنامه
علی حاتمی
هنرهای نمایشی
زندگینامه علی حاتمی
علی حاتمی در سال 1323 در کوچه اردیبهشت ، واقع در خیابان شاهپور تهران متولد شد .خیابان شاهپور در همان محله ای بود که رضا خوشنویس « هزار دستان » در زیر سه پایه و انبرداغ به عنوان نشانی محل سکونتش به مفتش شش انگشتی بروز می دهد .مادرش خانه دار بود و پدرش شغل مهم صفحه آرا در یک چاپخانه را داشت . علی ( با نام اصلی عباسعلی ) دومین فرزند پسر خانواده حاتمی بود . تابستان ها با تعطیل شدن درس و مشق به نزد پدرش در چاپخانه می رفت . خودش گفته است : « از همانجا ، در محل کار پدر ، در فضایی آغشته به ذرات سرب و در لابه لای گارسه و صدای ماشین ملخی با رمز و راز حروف آشنا شدم و به تدریج کلام برایم اهمیت بسزایی پیدا کرد » .
در همان ایام در هشت یا ده سالگی ، به بیماری سختی مبتلا شد که به ناچار در منزل یکی از بستگان متعین و اشرف زاده مادرش که پزشک بوده است بستری شد . خانواده ای با نسب و فرهنگ قاجاری . اقامت در آن خانه و حشر و نشر با ساکنان آن در پایان برای او نتایجی در برداشت که یکی از آنها آشنایی با زندگی و فرهنگ اشرفی و قاجاری بود و دیگری فراگیری حکایت ها و قصه های رنگین . حاتمی در این رابطه گفته است : « از خانه پدری فقط آن چیزهایی را که مستقیماً به مادرم مربوط می شد و در خاطرم محفوظ مانده است . شاید به جهت اینکه مادرم را در نوجوانی از دست داده باشم » حاتمی در همان سالهای تحصیل ، به اقتضای سن و سال ، نمایشنامه های کوتاهی نوشت که در کوچه پس کوچه های محله شان ، به همراه گروهی از دوستانش اجرا می کرد . شوق نمایشنامه نویسی پای او را به تماشاخانه های لاله زار باز کرد که در ساعات روز ، قبل از تاریکی هوا ، بلیتشان ارزان تر بود . در آنجا بود که محسور بازی هنرمندانه جعفر توکل شد .
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول :
1 – زندگینامه
2 – سالشمار
فصل دوم :مفهوم زبان در نمایشنامه
فصل سوم :خصوصیات قصه های عامیانه ایرانی
معرفی و بررسی ویژگیهای كلی نمایشنامه های علی حاتمی
فصل چهارم :بررسی زبان در پنج اثر نمایشی علی حاتمی
1 – چل گیس
2 – حریر و ماهیگیر
3 – حسن كچل
4 – فوتبال
5 – بیمارستان عشق ( هاسپیتال )
نتیجه گیری
پیوست ها :
1 - گفت و گو با احمد بخشی
2 – گفت و گو با امید روحانی
منابع
قیمت: 50٬000 تومان
قیمت: 40٬500 تومان